Akcja powieści toczy się w Anglii: początkowo w prowincjonalnym miasteczku, później w Londynie, a także innych miejscach kraju. Czas akcji nie jest bliżej określony, ponieważ narrator uznaje to za rzecz zbędną.
Tytułowy bohater, sierota, zostaje umieszczony wraz z innymi pozbawionymi rodziny dziećmi w sierocińcu, w którym głód, zimno i nieludzkie traktowanie to codzienność i prowadzi do licznych zgonów dzieci. Oliver, któremu mimo wszystko udało się przeżyć, w dniu swoich dziewiątych urodzin zostaje zabrany do kolejnego przytułku, w którym ma „zdobyć wykształcenie i nauczyć się pożytecznego rzemiosła”. Głodzony i poniewierany, zostaje wyrzucony, gdy prosi o dokładkę i odtąd próbuje samodzielnie dać sobie radę w życiu.
